Ministerstwo Finansów opracowało projekt ustawy zmieniającej przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych. Planowane regulacje obejmują m. in. opodatkowanie rzeczy ruchomych po zakończeniu leasingu operacyjnego.

Projekt ustawy o numerze UD116, nad którym pracuje resort finansów, zawiera szereg rozwiązań mających na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Jak wynika z dokumentu opublikowanego przez Ministerstwo Finansów, jedną z kluczowych zmian będzie opodatkowanie przychodów z odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych otrzymanych przez najbliższą rodzinę przedsiębiorcy. Dotyczy to sytuacji, gdy przedsiębiorca wykupił daną rzecz do majątku prywatnego po zakończeniu leasingu operacyjnego, a wcześniej wykorzystywał ją w działalności gospodarczej. Opodatkowanie nastąpi, jeżeli rodzina korzysta ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, a odpłatnego zbycia dokona przed upływem 3 lat od otrzymania.

Podsekretarz stanu Jarosław Neneman, który odpowiada za opracowanie projektu, wskazuje w dokumencie, że proponowane rozwiązania stanowią odpowiedź na istniejące potrzeby dotyczące uszczelnienia systemu podatkowego. Główną przesłanką projektowanych zmian jest dążenie do realizacji zasady sprawiedliwości podatkowej, wywodzonej z artykułu 84 Konstytucji RP. W uzasadnieniu projektu podkreślono, że rolą odpowiedzialnego ustawodawcy jest przeciwdziałanie sytuacjom, w których dochód różnych podatników, uzyskany w wyniku zdarzeń o tożsamym skutku ekonomicznym, jest opodatkowany na innych zasadach bez normatywnego uzasadnienia. 2

Zmiany w uldze mieszkaniowej i daninie solidarnościowej

Resort finansów proponuje również doprecyzowanie zasad korzystania z ulgi mieszkaniowej. Zgodnie z projektem ma ona służyć zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Realizacją tych potrzeb będzie nabycie nieruchomości albo praw o charakterze mieszkalnym albo gruntów pod budowę własnego domu, jeżeli podatnik nie ma innej nieruchomości czy lokalu mieszkalnego. Obecnie szerokie rozumienie sformułowania własnych celów mieszkaniowych budzi wątpliwości interpretacyjne.

W zakresie daniny solidarnościowej projekt przewiduje jednoznaczne wskazanie, że podatnik może dochody stanowiące podstawę obliczenia tej daniny pomniejszyć o straty z lat ubiegłych. Straty te będą mogły pomniejszyć dochody uzyskane z tego samego źródła przychodów, z którego dochody stanowią podstawę obliczenia daniny solidarnościowej. Jednocześnie rozstrzygnięto wprost, że podatnik dochodów tych nie może pomniejszyć o inne przysługujące osobom fizycznym przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym odliczenia lub pomniejszenia. Podstawa obliczenia daniny solidarnościowej zostanie poszerzona o dochody z IP Box.

Uszczelnienie przepisów o ryczałcie i minimalnym CIT

Ministerstwo Finansów zidentyfikowało mechanizm optymalizacyjny stosowany przez podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Polega on na świadczeniu usług na rzecz podmiotu powiązanego, przez co zmniejszana jest należna dywidenda, która w podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowana jest stawką 19 proc. W związku z tym proponuje się opodatkowanie takich usług stawką 17 proc. przychodu.

W przypadku minimalnego podatku CIT projekt zakłada wprowadzenie zróżnicowania wysokości uproszczonej podstawy opodatkowania w zależności od wielkości podatnika. Dotyczyć to będzie podatników z przychodami powyżej 50 milionów euro oraz pozostałych podatników. Zmienione zostaną również przepisy dotyczące wyłączeń z opodatkowania minimalnym CIT. Zgodnie z propozycją opodatkowaniu tym podatkiem nie będą podlegać podatnicy, których rentowność w jednym z dwóch lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest minimalny CIT, wynosiła minimum 2 proc. Obecnie przepisy mówią o trzech latach podatkowych.

Projekt przewiduje także opodatkowanie w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych i podatku dochodowym od osób fizycznych dochodów wspólników osiągniętych z likwidacji spółki niebędącej osobą prawną powstałej z przekształcenia spółki. Opodatkowanie nastąpi, jeżeli likwidacja spółki niebędącej osobą prawną nastąpi wcześniej niż 3 lata kalendarzowe po przekształceniu spółki. Według Ministerstwa Finansów przyjęcie projektu przez Radę Ministrów planowane jest na trzeci kwartał 2025 roku.